ร่มบ่อสร้าง คือ? อยู่ภาคอะไร และมีส่วนประกอบกับประโยชน์อย่างไรบ้าง

ร่มบ่อสร้างคือ หัตถกรรมพื้นบ้านของไทยที่มีชื่อเสียงโด่งดังระดับโลก เป็นร่มที่ถูกสร้างขึ้นในจังหวัดเชียงใหม่ ภาคเหนือ มานานกว่าร้อยปีแล้ว แม้จะมีลักษณะคล้ายคลึงกับร่มทั่วไป แต่ร่มบ่อสร้างมีเอกลักษณ์ที่แตกต่างและสวยงามกว่า เนื่องจากวัสดุที่ใช้และกระบวนการผลิตที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง

ประวัติความเป็นมาของร่มบ่อสร้าง

ตำนานเล่าขานว่าเมื่อร้อยกว่าปีก่อน พระอินถา พระภิกษุสงฆ์ที่อาศัยอยู่ในสำนักวัดบ่อสร้าง ได้เดินทางธุดงค์ไปใกล้เขตชายแดนพม่า ได้รับกลดจากชาวพม่าเป็นทาน ด้วยความสงสัยเกี่ยวกับฝีมือการทำกลด ท่านจึงเดินทางเข้าประเทศพม่าเพื่อศึกษาวิธีการทำ

เมื่อท่านพบชาวพม่าทำร่มด้วยกระดาษสา ติดด้วยยางและทาน้ำมันเพื่อกันแดดฝน ท่านได้บันทึกขั้นตอนการทำไว้อย่างละเอียด เมื่อกลับมาถึงวัด ท่านได้ชักชวนชาวบ้านรอบๆ ให้ช่วยกันทำและสอนวิธีการ จนเกิดเป็นโรงเรียนฝึกสอนวิชาทำร่มให้กับชาวบ้านและกลายเป็นอาชีพของคนบ่อสร้างมาจนถึงปัจจุบัน

ส่วนประกอบของร่มบ่อสร้าง

ทีมงาน เซียนร่ม จะขออธิบายส่วนประกอบของร่มบ่อสร้างที่แบ่งออกเป็น 6 ส่วน ดังนี้

• ส่วนหัวของร่ม ทำมาจากไม้เนื้ออ่อน เช่น ไม้ตีนเป็น ไม้ส้มเห็ด ไม้ตุ้มคำ และไม้แก
• ส่วนตุ้มของร่ม ใช้วัสดุเดียวกับส่วนหัวร่ม คือ ไม้ตีนเป็น ไม้ส้มเห็ด ไม้ตุ้มคำ และไม้แก
• ส่วนเสาค้ำร่ม ทำมาจากไม้ไผ่ตง มีจุดเด่นที่ความเหนียวและทนทาน
• ส่วนคันถือร่ม ร่มเล็กจะใช้ไม้เนื้ออ่อนทำ หากเป็นร่มใหญ่จะใช้ไม้ไผ่แทน
• ส่วนม้าร่ม ร่มเล็กจะทำด้วยลวดสปริง หากเป็นร่มใหญ่จะทำด้วยไม้ไผ่เหลาแทน
• ส่วนปลอกลาน ทำหน้าที่เวลาเลื่อนร่มขึ้น-ลง หรือเวลากางและหุบร่ม วัสดุทำมาจากใบลาน

ประโยชน์ของร่มบ่อสร้าง

ร่มบ่อสร้างมีประโยชน์หลากหลาย ทั้งในแง่เศรษฐกิจและวัฒนธรรม ดังนี้

การใช้งานในชีวิตประจำวัน

• ประดับตกแต่ง นิยมนำไปใช้ประดับตกแต่งตามสถานที่ต่างๆ
• สร้างความโดดเด่น ช่วยสร้างความสะดุดตาและความสวยงามแก่ผู้พบเห็น
• ตัวเลือกหลากหลาย สีสันของตัวร่มมีความสดใส มีให้เลือกหลากหลายสี

ด้านเศรษฐกิจและสังคม

• สร้างรายได้ เป็นแหล่งที่มาของรายได้หลักให้แก่ชุมชนบ่อสร้าง
• ของฝากที่มีชื่อเสียง เป็นของฝากยอดนิยมจากเชียงใหม่
• การส่งออก มีการส่งออกไปยังประเทศต่างๆ ทั่วโลก
• การท่องเที่ยว ดึงดูดนักท่องเที่ยวเข้ามาชมวิธีการทำและซื้อเป็นที่ระลึก

กิจกรรมในหมู่บ้านทำร่มบ่อสร้าง

หมู่บ้านหัตถกรรมร่มบ่อสร้างเปิดรับนักท่องเที่ยวทั่วโลกให้เข้ามาชมการทำร่มบ่อสร้างแบบใกล้ชิด โดยขั้นตอนการทำจะมีอยู่ 4 ขั้นตอน คือ

1. การทำซี่ร่ม จากไม้ไผ่ที่หาได้จากธรรมชาติ
2. ประกอบส่วนต่างๆ นำส่วนประกอบทั้ง 6 ส่วนมาประกอบเข้าด้วยกัน
3. ทำกระดาษร่ม นำกระดาษขาวและกระดาษสีมาทำเป็นส่วนของผ้าร่ม
4. ลงสีและเคลือบ ลงสีบนตัวผ้าร่มให้มีลวดลายสวยงาม และใช้น้ำมันมะเม่า หรือน้ำมันดั๊งอิ๊วเคลือบเพื่อทนฟ้าฝนและแสงแดด

เทศกาลร่มบ่อสร้าง

ในเดือนมกราคมของทุกปี จะมีการจัดงานเทศกาลร่มบ่อสร้าง ที่มีขบวนแห่บนท้องถนนและการประกวดร่มบ่อสร้างเพื่อประชันฝีมือ บริเวณงานจะถูกตกแต่งด้วยร่มบ่อสร้างหลากหลายสีสันและเต็มไปด้วยร้านค้า ร้านอาหาร ร้านของฝาก เหมาะกับการไปท่องเที่ยวและสัมผัสบรรยากาศ

ที่อยู่หมู่บ้านหัตถกรรมร่มบ่อสร้าง

• ที่อยู่: ถนนบ่อสร้าง-ดอยสะเก็ด ตำบลต้นเปา อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่
• เวลาเปิดชม: 08.30-17.00 น.
• โทรศัพท์: 0-5333-8195

คำถามที่พบบ่อย (FAQ) เกี่ยวกับร่มบ่อสร้าง

ร่มบ่อสร้างทำจากอะไร?

ร่มบ่อสร้างทำจากวัสดุธรรมชาติ ได้แก่ ไม้เนื้ออ่อน ไม้ไผ่ กระดาษสา และใบลาน โดยใช้น้ำมันมะเม่าหรือน้ำมันดั๊งอิ๊วเคลือบผิวเพื่อป้องกันฝนและแดด

ร่มบ่อสร้างแตกต่างจากร่มทั่วไปอย่างไร?

ร่มบ่อสร้างใช้กระดาษสาแทนผ้า มีลวดลายที่วาดด้วยมือ และผ่านกระบวนการเคลือบน้ำมันพิเศษเพื่อกันน้ำ ทำให้มีความทนทานและสวยงามกว่าร่มทั่วไป

ใช้เวลานานแค่ไหนในการทำร่มบ่อสร้าง 1 คัน?

การทำร่มบ่อสร้าง 1 คัน ใช้เวลาประมาณ 2-3 วัน ขึ้นอยู่กับขนาดและความซับซ้อนของลวดลาย โดยต้องผ่านขั้นตอนการทำกระดาษ ประกอบชิ้นส่วน และการตกแต่ง

ร่มบ่อสร้างราคาเท่าไหร่?

ราคาร่มบ่อสร้างขึ้นอยู่กับขนาดและลวดลาย โดยทั่วไปอยู่ในช่วง 300-2,000 บาท สำหรับร่มขนาดใหญ่หรือลวดลายพิเศษอาจมีราคาสูงกว่า

ซื้อร่มบ่อสร้างของแท้ได้ที่ไหน?

สามารถซื้อได้ที่หมู่บ้านหัตถกรรมร่มบ่อสร้าง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ หรือร้านค้าที่ได้รับการรับรองจากชุมชนบ่อสร้าง

ร่มบ่อสร้างใช้งานได้จริงหรือไม่?

ใช้งานได้จริง แต่ส่วนใหญ่นิยมใช้เป็นของตกแต่งหรือของที่ระลึกมากกว่า เนื่องจากเป็นงานศิลปะที่ต้องการการดูแลรักษา

จะดูแลรักษาร่มบ่อสร้างอย่างไร?

ควรเก็บในที่แห้ง หลีกเลี่ยงแสงแดดจัดและความชื้น หากเปียกควรตากให้แห้งในร่ม และไม่ควรใช้งานหนักเกินไป

มีการจัดส่งร่มบ่อสร้างหรือไม่?

ปัจจุบันมีร้านค้าออนไลน์หลายแห่งที่จำหน่ายร่มบ่อสร้าง รวมถึงทาง zeanrom ที่มีบริการจัดส่งทั่วประเทศ

สรุป

ร่มบ่อสร้างเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่มีคุณค่าของไทย อยู่ในจังหวัดเชียงใหม่ ภาคเหนือ มีประโยชน์ทั้งในด้านการใช้งาน การตกแต่ง และการสร้างรายได้ให้กับชุมชน การอนุรักษ์และส่งเสริมหัตถกรรมนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยรักษาวิถีวัฒนธรรมไทย แต่ยังเป็นการสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจและดึงดูดนักท่องเที่ยวให้เข้ามาศึกษาและสัมผัสประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใครอีกด้วย

หากคุณสนใจร่มคุณภาพอื่นๆ สามารถเข้าชมสินค้าเพิ่มเติมได้ที่ ร้านเซียนร่ม ที่มีร่มหลากหลายประเภทสำหรับทุกความต้องการ